Sürdürülebilir finansmanın ne olduğuna dair küresel çapta kabul edilmiş bir düzenleyici standart henüz bulunmuyor. Bu nedenle “greenwashing” (yeşil aklama) iddiaları giderek artıyor ve düzenleyiciler, bankaların yeşil finans iddialarını daha yakından incelemeye başlıyor. Bu doğrultuda Uluslararası Ticaret Odası (ICC), bankalar ve müşterilerinin ticaret finansman işlemlerini sürdürülebilir olarak sınıflandırmalarına yardımcı olacak bir dizi ilke başlattı.
ICC, ticaret finansmanı enstrümanlarının değerlendirilmesinin daha zor olduğunu belirtiyor. Bunun nedeni, bu finansman türlerinin proje odaklı olmaktan ziyade bir “akış” ürünü olması ve belirli bir proje ile ilişkilendirilememesi. ICC’nin sürdürülebilir ticaret için ayrı bir tanım geliştirme çalışmalarında, sektörün sürdürülebilir ticaret finansmanı için özel ve ayrı bir ilke setine ihtiyaç duyduğu netleşmiş. ICC’nin sürdürülebilirlik başkanı Raelene Martin, bu ilkelerin, sürdürülebilir ticaret finansmanının ne olması gerektiği ve ne anlama gelmesi gerektiği konusunda bir fikir birliği sağladığını söylüyor.
Yeni yayımlanan Sürdürülebilir Ticaret Finansmanı İlkeleri (PSTF), bankalar, şirketler ve yatırımcıların sürdürülebilir ve kapsayıcı ticaret finansmanı fırsatlarına yönelmesine yardımcı olmak için açık, şeffaf ve tutarlı rehberlik sunuyor. Ayrıca bu ilkeler, yeşil aklama risklerini de azaltmayı hedefliyor.
Martin, Global Trade Review’a verdiği demeçte bu ilkelerin Boston Consulting Group ile iş birliği içinde ve önde gelen ticaret bankalarının katkılarıyla son üç ayda geliştirildiğini belirtiyor. İlkelerin uygulanabilir ve ilgili olmasına dikkat edilirken, aynı zamanda sağlam bir yapıda kalması sağlanmış.
Commerzbank, Deutsche Bank, HSBC, ING, Santander ve Standard Chartered gibi büyük bankaların katkılarıyla şekillenen bu ilkeler, üç ana ürün kategorisinde toplanıyor: yeşil ticaret finansmanı, sürdürülebilirlik bağlantılı ticaret finansmanı ve sürdürülebilirlik bağlantılı tedarik zinciri finansmanı.
İlkelerde, finansmanın amacının bilindiği ve değerlendirilebileceği ürünler (örneğin proje finansmanını destekleyen teminatlar ve standby akreditifler) ile amacın bilinmediği, bu nedenle malların değerlendirilmesi gereken ürünler (örneğin akreditifler ve alacak finansmanı) arasında ayrım yapılıyor. Ayrıca, yeşil kabul edilen faaliyetlerin bir listesi de rehberde yer alıyor.
Bu ilkeler, mevcut endüstri standartlarıyla, özellikle Yeşil Krediler ve Sürdürülebilirlik Bağlantılı Krediler konusundaki Loan Market Association’ın ilkeleriyle uyumlu.
ICC, bu ilkeler hakkında geri bildirim toplamaya devam ediyor ve yıl sonuna kadar nihai versiyonunu yayınlamayı planlıyor. Ayrıca, gelecekte sosyal ticaret finansmanı için de ayrı ilkeler geliştirmeyi hedefliyor.
Bu çalışmalar, 2022’de başlayan pilot projelerle sürdürülebilir ticaret ilkeleri oluşturma sürecinin bir parçası. Bankaların yeşil kredi iddialarını kanıtlamalarına yönelik düzenleyici baskıların artması da bu itici gücü destekliyor. Örneğin, İngiltere’nin Finansal Yürütme Otoritesi, Mayıs ayından itibaren bankaların sürdürülebilirlik iddialarının “adil, net ve yanıltıcı olmayan” şekilde olmasını şart koştu. Avrupa Bankacılık Otoritesi de yeşil aklama iddialarının arttığına dikkat çekiyor.
